Antigos muíños de auga da parroquia
No ano 1753, o catastro de Ensenada dicíanos que nesta parroquia había dezaseis muíños fariñeiros de
cubo con dezasete moas negras. A día de hoxe, podemos atopar dous máis que se fixeron poucos anos
despois da redacción dese documento, facendo un total de dezaoito.
Este tipo de muíños hidráulicos espalláronse pola zona a partires do século XVII, coincidindo ca
introducción do cultivo do millo gordo recén chegado de América. Por outra parte, compre dicir que
o elevado número de muíños espallados por toda a parroquia débese
sobre todo ó illamento da zona, o que obrigaba ós poboadores a procurar abastecerse de fariña, ante
a falla de mercado e sobre todo de diñeiro para mercala.
Certamente hai que ter en conta que estas construccións, malia estaren a carón dos regatos soportando
a batida das augas, a humidade, e traballaren arreo todos estes anos, inda se conservan en pé de xeito
máis ou menos bo, o que ven a indicar que foron feitos a conciencia, e para durar moitas xeracións.
Os muíños atópanse no percorrido dos dous regatos máis longos e caudalosos da parroquia.
Un deles é o chamado rego do Vilar (inda que tamén ten outras denominacións como río de Amendo ou arroio
de Oín) e o outro é o chamado rego Paxariño (Río de Arxinde ou Faxinde, arroio da Filgueira, ou rego Pasarou...),
denominacións que cambian segundo o lugar por onde pasa.
· Muíños do rego Paxariño. Máis información...
